Maiatzak 22 San Cristobalen

Ekaitz, Maite, Mikel, Irati, Martin eta Lucía maiatzaren 22an San Cristobalen

Maiatzak 22 zituen igandean. 78 aldiz hotz eta 78 aldiz busti bihurtu zen maiatzaren 22ko igande goiza San Cristobal gainean. Azken urteotan urtero inguratu izan naiz Txinparta Elkarteak maiatzaren 22aren buelta-inguruan antolatzen duen omenaldi ekitaldira. San Cristobalgo Gotorlekuko sarrera nagusiaren aurrean hitzak bertso, poesia, kantu, musika, esker-oroitzapen modura egiten dio omen memoriari. Memoriari omen modu aktiboan egin behar baitzaio, egoten jakinez, entzundakoa jasoz, jasotakoa sentituz, sentitutakoa hausnartuz eta hausnartutakoa kontatuz. Hirurogeita hemezortzi urte bete dira ihesaldi saiakeratik, 78 urte iheslarietako hiru mugaz bestaldera iritsi zirenetik, 78 urte baino gehiago garai bateko erietxea kartzela eta kartzela infernu toki bihurtu zutenetik.

Aurtengo omenaldi ekitaldira eguraldiak hotza eta bustia ekarri du. Horrela irudika dezakegu bere garaian eskenatoki krudela: hotza, bustia eta goseak zulatua.

Eguraldia modu batekoa edo bestekoa izan, omenaldiak beti izaten du, ordea, berotik eta gozotik asko. Bertan preso egon edo fusilatu zituztenen senitartekoen testigantzak zuzen-zuzenean entzutea memoriari egin diezaiokegun keinu eraginkorrenetakoa da, ustezko egiari mozorroa kentzen hasi eta egia biluztua ezagutzen hasteko modua.

Ernesto, Teodoro, Calixto eta Victorino izan ziren igandean memoriaren oihartzun kateatuak tximeleta aske bihurtu zituen izenak.

Maite Mené, Lucía Sócam eta Ekaitz Goikoetxea kantuan entzutea beti da ederra, Martin Erroren txistu hotsa entzutea zirraragarria den bezalaxe.

Memoriak hori du ederra, edo hori behar luke eder: sare bihurtzeko gaitasuna. Aurten Urretxuko lagun bat izan dut aldamenean aurkezpen lanetan: Mikel Babiano. Eskerrik asko, Mikel, jakinmina konpromiso bihurtzeagatik.

Eta ez nuke tarte hau itxi nahi orain dela hiru bat aste hil zen Txinpartako kide Jesus Mari Urbiolari muxu handi bat eman eta Txinparta Elkarteak egiten duen lana txalotu gabe. Maiatzaren 22a joan da, etorriko da hurrengoa ere; denborak ez daki, ordea, salto jauziez, memoriari askatasunez hegan egiten uztea urte osoan lan egitea baita. 

euskalerria irratirako prestaturiko irrintzia. Entzungai:  http://euskalerriairratia.eus/komunitatea/IratiGoikoetxea/1464189871315

Handitzen, handitzen

Iratiren sabela_2016-5-12

Kaixo, txiki:

Zer moduz barrualde horretan? Argirik iristen da zilborrean barrura? Argi ttikiren bat edo…

Bitxia da, baina, kanpoalde honetan dagoeneko nabaritu dugu zure argia. Zure berri kontatzen diedan guztiei irribarrezko argi bat pizten zaie begietan. Bitxia da, ia ezin sinestekoa, baina, batzuetan barruan sentitzen dut nire burua, nire baitan, zure ondoan. Eta beti egiten didazu tokia zure umetokian, nire umetokian. Bitxia da, baina, dagoeneko nahastu egiten zaizkit nire eta zure guztiak, zilbor-hestearen misterioa izango da,  ama izaten hastea kanpo eta barru guztiak lotzea, nire eta zure guztiak korapilatzea dela ulertzen hasia naiz.

Ama izaten hasi. Ama izanez hazi. Hazi. Jaio nintzenean sendagileak amari esan zion: 53 cm. Neska hau asko haziko da. Bere adineko neskarik altuenetakoa izango da. Eta 1,80ko altuera honetatik orain egunero-egunero sabela handitzen eta handitzen ikusten ari naizen honetan, esku txiki, buru txiki, bihotz txiki, gorputz txiki hori poliki-poliki nola hazten ariko ote zaizun irudikatzeak hunkitu egiten nau. Dagoeneko ari zara hazten, zure izate eta zure nortasun. Akaso zuk ere esango didazu egunen batean: ai amatxo ez dut hazi nahi…

Akaso nik ere esan nion noizbait nireari beldur niola hazteari, beldur niela ardura eta kezkei, beldur niola bizitzari barre, bizitzari mingaina ateratzen zion ume hura izaten ez jarraitzeari.

Lasai txiki, lasai maitea, bizitzako ardura eta kezka horiek baitira zorion iturri handienetakoak. Ederra hazi eta barre egiteari ez uztea da, ederra hazi eta hartutako erabakiengatik lana eta borroka egitea da, ederra zu bezalako altxorrak –eta bizitzak asko eta oso ezberdinak eskutatzen ditu- , ederra zu bezalako altxorrak aurkitzeko igeri egiten ikastea da.

Lasai txiki, hazi lasai, nire sabelak zure tamainen neurritan hazten asmatuko baitu.

Lasai txiki, hazi lasai, kanpo mundu honek ere zure tamainen neurritan hazten asmatuko baitu.

Muxu bat,

amatxo.  Zurekin batera hazten jarraitzeko irrikaz dagoen amatxo. 

ITAKA_Ipuinak kontatzen_2016-4-9

Ekaitz, Nagore, Itziar eta Imanol Segura Irratian

Bazen behin ipuin bat kalabaza batean sartu zutena. Ipuina kalabazatik atera ahal izateko hiru desio eskatu behar izan zituen Itaka uharteak. Eta halaxe elkartu ziren Segura Irratiko mahaiaren inguruan Nagore Leon, Itziar Saenz de Ojer eta Imanol Arabaolaza ipuinak kontatzera. Basoko misterioak elefantearekin eta lotsarekin nahastu eta astinaldiak kalabaza misteriotsua ireki ahal izan zuen. 

Hori guztia apirilaren 9an gertatu zen. Kalabaza irekita dago ordutik eta gauero-gauero ipuinak kontatzen dizkie ipuinetan sinesten ez duten ibiltariei. Ez dakit zergatik; guztiei begi berri bat jaiotzen zaie bekokian. 

Apirilaren 9ko Itaka saioan entzungai dituzue ipuinak (eta baita Maider Agirrek Ezkaratzetik txutxumutxuen inguruan egindako hausnarketa ederra ere). Hori bai, arretaz entzun, uneren batean belarria galtzen baduzue bekokian begi berri bat... 

Itziar, Irati eta Nagore martxoaren 18an Ordiziako Barrenan

Martxoaren 5ean ezagutu nituen Itziar eta Nagore, Ordiziako D´elikatuzen elkartu ginen hirurok Pili, Marisol eta Ekaitzekin batera. Zertara eta jolastera. Zertara eta ipuinak kontatzera. Zertara eta Ahoz aho 2016 ipuin kontaketa lehiaketan parte hartzera. Lan bikaina egiten du Intujai Teatro taldeak urtero-urtero besteak beste Ordizia eta Tolosan otsailean eta martxoan antolatzen duen hilabeteko zikloan. 

Lehenengo parte hartze honetan finalera igarotzeko zortea izan nuen (plazera da ipuin bat birritan jendaurrean kontatzeko aukera izatea) eta finalean kalabaza neureganatzekoa. Halere, eta kalabaza Iruñeako egongelan dagoen arren, kalabazaren haziak Lizartza eta Tolosan ere badaudela esango nuke, kalabaza ez baita inorena; izatekotan ipuinak kontatzen ditugun guztiona baita. 

Eskerrik asko Mai, Bea eta Alairi antolaketa honengatik guztiagatik eta aurtengo edizioan zuekin batera gozatzeko aukera izan dudan ipuin kontalari guztiei. Datorren urtean gehiago!

Ipuinak entzungai eta ikusgai Goierri Telebistan: http://www.gitb.eus/azken-berriak/8268-ahoz-aho-jaialdia-narrazio-lehiaketa?category_id=21

Hitzen Uberan egindako elkarrizketa: http://uberan.eus/?gatzetan-gordeak/elkarrizketak/item/ez-da-gauza-bera-ipuin-bat-idaztea-edo-kontatzea

Irati martxoaren 18ko ipuin kontaketan